Kalfjes bij de koe

21/10/2023

Soms dan doe je al jaren dingen op je eigen wijze manier en dan blijkt ineens dat hetgeen je doet heel hip en vooruitstrevend is. In ons geval hebben we dat gevoel met het bij de koe laten zogen van de kalfjes. Sinds we ons kunnen herinneren laten wij kalfjes al bij een koe drinken, al zal dat voor 1995 op de grupstal met aangebonden koeien in de winter waarschijnlijk toch anders geregeld zijn. Dus dan toch in ieder geval sinds 1995 worden hier geen kalfjes met de hand gevoerd. Maar hoe doe je dat dan? Vanuit de politiek klinken regelmatig geluiden dat Het Kalf bij De Koe moet drinken. Dat is in onze ervaring te algemeen, er zijn nu eenmaal  behoorlijk wat moederkoeien die geen goede moedereigenschappen bezitten. Daar kunnen zij ook niets aan doen, we hebben er in de fokkerij nooit aandacht aan besteed. Van fokstieren wordt van alles gepubliceerd, melksnelheid, afkalfgemak, allerlei beenstanden maar de moedereigenschappen zijn nog onontgonnen terrein.

Wat zijn  dan die moedereigenschappen die er toe doen? Belangrijk is dat het kalfje aangenomen wordt door de moeder, dat de moeder zich snel hecht aan het kalf. In 90% van de gevallen gaat dit onderdeel prima, ervaren moeders hechten zich zelfs al aan het ongeboren kalf. Net zoals mensen ouders zich verheugen op het ouderschap, weten ervaren koeien ook dat er een nakomeling gaat komen. Zo goed zelfs dat wanneer bij de bevalling geholpen moet worden, je de koe vast moet zetten. Niet omdat ze weg loopt maar omdat ze telkens rondjes draait om onder de staart te ruiken of het kalfje er al is.

Belangrijker is de vraag of de hechting te goed is gelukt en de koe agressief gedrag gaat vertonen naar haar verzorgers. Op zich begrijpelijk dat ze haar kalf wil verdedigen maar we moeten als boer wel veilig in de koppel kunnen bewegen. Koeien die laten blijken dat ze echt agressief worden die mogen hun kalf niet zogen. In die gevallen maken we groepjes van twee tot wel 7 kalfjes die bij 1 of meerdere koeien mogen zogen. Die koeien moeten dan weer de eigenschap hebben dat ze niet-eigen kalfjes laten drinken. Deze groep is al veel kleiner, zo’n 25 % van de koeien is echt met volle overtuiging pleegmoeder. Daarnaast zijn er nog koeien die vreemde kalveren toestaan om min of meer mee te liften wanneer het eigen kalf staat te drinken.

Meestal houden wij de kalfjes apart van de kudde melkkoeien, zeker in de winter komen zij anders mogelijk in de knel in het gedrang tussen de grote koeien. Maar ’s-Zomers laten we ook wel kalfjes meelopen met de kudde melkkoeien. Prachtig gezicht en ze leren zo al heel jong grazen!